Wiskunde, monsters en seks …

Die lammers skreeutel soos een skaap,“Têên, twêêênteee, thêêrtee, fôôrtee, fieftee, siextee, sewêêêêntee…”

Die herder steek ‘n afwerende hand op en sê vies, “Sewêêêêntee? Nee my maggies, wat vir ‘n gogga is dit?”

Sewe en dertig paar rollende ogies kyk verward na haar.

“Say séventy…”

“Yêês Mêêêm!!!”

Die skapies doen Wiskunde. Dis doodstil. Die herder kyk tevrede na haar troppie. Sy het weereens vir hulle vreeslik lief geword.

“Mêêêm!!! He hietit me on maai spaainil kôrd!”

Spinal chord nogal. Bid jou dit aan!

“Né?” sê die herder hoogs geamuseerd, maar sy hou haar gesig reguit.

“EMANNUEL! Come here!” bulder die herder.

Emmanuel met die heilige naam en die onheilige gedrag.

“Why did you do it?” raas die herder.

“Iet was a mistyk! I did it baai êksident!” sê hy pure botterbek.

Die herder weet dit is uiters onopvoedkundig, maar hier werk die boendoehof die beste.

“Show me exactly what he did, Tendani?” sê die herder.

Tendani haak af en gee die mannetjie ‘n snotklap.

“KADWAAA!”weergalm dit deur die klas.

“Iejôôôô,” blêr die res van die kudde met iets tussen skok en bewondering.

Die stilte daal weer neer vir so vyf minute, tot…

“Mêêêm! Thando and Thando wrout sêêêx on a pyyyper!”

Die herder wip soos sy skrik!

Nie een van die twee Thando’s kan spel nie, maar wraggies dié een ken hulle.

Die lammers sluk amper hulle skaaptongetjies in van pure afgryse vir die skokkende woord.

“EISH! IEJÔÔH EN SOMMER NOG JONAH WȆ ook!”

Die herder verduidelik geduldig dat die nie ‘n “ugleee”  woord is nie, maar ‘n woord bedoel vir volwasse getroude mense.

“Yêês Mêêêm!!!” blêr die wolbende en giggel onderlangs.

Nou toe doen julle werk, sê die herder moedeloos.

Iemand hamer aan die deur.Juffrou D sleep vir Xola aan sy nekvelle by die herder se klas in. Hy het ‘n lelike monster geteken en geskryf: This is Mam. Juffrou D is boos vir die klein belhamel. Hy lyk verskrik, want hy weet die herder vat nie nonsens van klein rammetjies nie.

Xola erken hy het die prent geteken, maar hy het nie die woorde geskryf nie. Thandeka het. Die herder laat roep die meisietjie.

“Hie fôôrced me to do iet, Mêêêm!!!” blêr sy.

Ag jimmelkie tog! Hulle luister nie vir hulle herder nie, maar hulle luister vir mekaar! Die herder roskam albei deeglik en hulle loop skoorvoetend klastoe.

Lethabo kom staan teen die herder. Hy knop ‘n geselsie aan.

“Mêêêm, everybody thinks becôth maai thurname ith Zulu that I can thpeak Zulu,” lispel hy tog te oulik. Sy moedertaal is Sotho.

Die herder glimlag. So het elke lam sy eie persoonlikheid, agtergrond en probleme. Al raas die herder hoe met die spulletjie sorg sy dat daar weer vrede gemaak word. Hulle moet weet sy is lief vir een en elkeen van hulle.

Partykeer is hierdie skapies pure engeltjies!

Humor red die herder menigte dag

‘’Fôrgiewe us our trespaasis as whie forgiew thouzz who trespaas agênst us,’’ bid die botterbekkies. Moet egter nie vir een oomblik geflous wees nie. Daar vind baie onderstrominge onder gebed plaas. Wraak word met oorgawe geneem. Die sondes van ‘n medelammer word tot in die duisendste geslag toegereken en vergeld.

Skaars het hulle “Ymen” met oorgawe geskreeu of die klagtes stroom in… “Mêêêêm!!!!”
Mêêêêm vervies haar op haar nugtermaag en bulder, “Sittttt! All of you!” Goeie genugtig! Maggiestraat en sommer dêmmit ook! Die lammers skrik hulle wolle koud en gaan sit soos een skaap. Nou kan die dag in aller erns begin.

Daar was die laaste tyd elke dag toesigskapies. Van die herders skryf eksamen en ander is siek. Dis nogal moeilik om met 55 gewoldes vasgekeer te sit in ‘n klaskamer gebou vir 25. Nietemin, waar daar ‘n wil is, is ‘n weg and the show must go on. Baie skape in een kraal laat die spul nou eers klik.  Dit “Mêêêêm” dat die Mêêêêm skoon naar vir hulle is.

Kathle is by Herder M ingedeel.Hy raak lelik moedswillig met haar en skeur die werk op wat sy hulle gee om te doen. Herder M kom bekla haar lot by my. Die ram word ingeroep en hy moet ‘n verskoningsbrief skryf.

Intussen gaan die werk aan. Die kudde skryf sinne dat die rook by hulle oortjies uitkom. Die herder raak vir ‘n oomblik verdiep in haar gedagtes.

“Mêêêêm” skril Mpumi, “Ratladi wrote sex on his pyyper!”  Die herder wip soos sy skrik en bulder, “ Bring that paper here!”

“Iejôôôh,” blêr die geskokte klasmaats en kyk met afwagtende ogies na die herder. Nou is Ratladi  dêêd meat en dit moet hulle sien. Hulle hou van bloed en derms.

Die herder stel egter teleur deur te vra, “Is sex a bad thing?”

“Yêêêês Mêêêêm,” kom die geskokte reaksie … Jona wê, eish en haibô.Die wit omgedopte oë kyk hulle herder verwytend aan. Het hulle juffrou nou mal geword?

Hulle kry die PREEK…” Sex is a beautiful thing meant for married grownups. You are too young to talk about sex.”

‘“ Yêêêês Mêêêêm!” en met dié is die onderwerp afgehandel.

Die dogtertjies speel in wagtyd met hulle Barbiepoppe. Mbali het besluit dat Barbie se agterstewe heeltemal te klein en plat is. Die pop se boudjies word met lap opgestop dat sy soos ‘n wipgatmier lyk. Barbie hop ewe gedweë rond met ‘n aangeplakte gryns op die gesig. Die herder onderdruk haar lag met bitter groot moeite.

Herder N het haarself die plig opgelê om die res van die herders te bekeer voor dit dalkies te laat is. Oggend vir oggend moet die res van die herders die geprekery deurworstel en verduur. Die res van die herders is wat haar betref pylreguit oppad na die “peeet of hell” toe.

“Wat  en waar is hierdie piet of hel?” vra buurvrou iesegrimmig.

“Sy bedoel die pit of hell,” lag ek,”as die saints ingemarch kom, wil sy jou gevreetjie ook tussen die engeltjies sien…” Ons bars uit van die lag.

Dank Vader vir humor. Dit maak dat ons te midde van ‘n geween en ‘n gekners van tande nie al ons varkies verloor nie.

We shall live ênd straaaik for frieeeeedim

“We shall live ênd straaaik for frieeeeedim,” sing die ouer skape met groot entoesiasme in die saal. Die herder glimlag  geamuseerd en dink by haarself, ja wraggies!

Die herder was na haar seun se gradeplegtigheid toe. ‘n Jong manlike herder het die kudde gebabasit. Die dag toe die sy terugkeer, skreeubely almal mekaar se sondes so luidkeels dat selfs die Egiptenare in Kairo se ore tuit. Die herder vererg haar in ‘n ander bloedgroep vir die geskrou en deel vir elke lammer ‘n skoon vel papier uit.

“Toe, skryf alles neer wat julle gesien het,” sê die herder goed grompie,” dan sal ek besluit wie moet aan die pen ry”. Met die skryfgoed in die kloutjies neem hulle woord vir woord wraak op die medeskapies.

Die herder neem die papiere in. Jouberto se naam is sonder uitsondering op elke liewe papier. Selfs my op my sukkelskapie se papier staan “Joberto”. Die res kan ek nie uitmaak nie.Skynbaar het die rammetjie se kop uitgehaak en het hy met sy voete op die tafel gesit, hande agter die kop, pure staatsamptenaar… we shall live and strike for freedom! Inderdaad!

Laastens kom die herder by Jouberto se briefie… “I neva saw nating” staan daar so ewe. Natuurlik het die knaap niks gesien nie. Hy was te besig om stout te wees. Die herder is so dik van die lag dat die mannetjie skoon lig daarvan afkom.

Soveel dae,soveel dinge by die skaapkraal…

Herder B gryp haar rug vas en gaan aan’t skreeu. Die ander herders hardloop hulle bene paniekerig af om te gaan kyk. Sy weier om R3000 vir ‘n ambulans te betaal en word met die atletiek se draagbaar afgedra. Vandaar af word sy agter op die snoepie se bakkie gelaai en hospitaal toe gejaag vir ‘n voltarin inspuiting.

Herder D gee ‘n Wiskundeles oor geld. Sy het regte geld op haar tafel uitgestal. Xola se oë hang aan steeltjies soos hy begerend na die geld staar. Die herder se verduideliking is bysaak. Die ram het mos hoeka laaang vingers. Intussen dreun herder D niksvermoedend voort met haar les…

Wanga maak Tiarah die duiwel in. Sy beweer hy het haar raakgestamp.  Sy neem wraak deur hom ‘n “dumb fêt blêckie” te noem. Wanga is buite himself van woede en wil haar opsluit ‘n snotklap gee.

“You are both wrong,” probeer die herder Salomo speel, “apologise to each other! Dadelik! Ek praat nie weer nie, capiche?”

“Sorreeeee frênd,” brom hulle onwillig terwyl hulle mekaar steeds vererg aangluur.

Van die herders is afwesig en ons sit met ongeveer 50 lammers in die klasse. Deur die genade oorleef almal om die storie te vertel.  Die toesiglammers verbeel hulle, hulle is met vakansie en is bitter lui om te werk. Hulle wil ook live en straaik for frieeedim! Dit maak hierdie herder sommer baie grompie.

Sy slaan met haar vuis op die tafel en bulder,”Tell them we work in this class. We don’t play around!”

Whee wêêrk  haard in this klaaas, wheee dount play around,” blêr die Graad 3 R lammers. Die luies blêr dit ekstra hard uit en die herder onderdruk ‘n glimlag. So is elke herder haar lammers gewoond en die lammers ken weer hulle herder se stem

Soms rafel die herder uit

“Ȇnd dieliewir us not from ieeewil,” skreeublêr die lammers. Skynbaar dink meeste van hulle die Here is stokdoof. Die gebed het egter niks gehelp nie, want hulle het skaars “Ymen,“ geskril toe die eerste klagte inkom.

“Mêêêêm, Jouberto pienshed mie when we pryyyyd!” Dis Shaun, my ou sukkelskapie.

Jouberto ontken alles kategories soos wat die owerhede ons mooi geleer het, maar die herder is nie onder ‘n kalkoen uitgebroei nie. Nie lank nie of die rammetjie beken skoorvoetend skuld. Die herder gee hom die berugte KYK wat enige skapie laat verskrompel.

Die skapies doen deelsomme met ‘n res. Dis ‘n moeilike konsep vir die meeste van hulle en die herder doen geduldig som vir som saam met die kudde.  Te midde van ‘n verduideliking vang haar oog  vir Olwethu  en Ryleigh wat so waar as wraggies “rock, scissors, paper” speel.

Die herder kry amper sewe soorte stuipes en slaan gefrustreerd met haar vuis teen die bord. Dôôôônnnnerdag! bulder sy en haar gesig is bloedrooi. Die kudde wip soos hulle skrik.

Na Wiskunde doen die skapies spelling.  Skielik, kom die gewraakte stemmetjie, “Mêêêêm, Thando wommitit.” Dis Sizwe, sy buurman.

Jittekie tog, hardloop my kind!!! Thando hardloop kloutjie voor die bekkie by die klas uit.

Het hy op die vloer gemors, wil die herder benoud weet.

“ Yes Mêêêêm, some spit,” kom die gevreesde antwoord

“Iets not spit, iet ies pap,” bulder Wanga beterweterig.

Ag jimmelkie tog, prewel die herder en voel die naarheid in haar opstoot. Gelukkig was die skade nie te groot nie en kon met ‘n snesie opgeruim word.Dit blyk asof die rammetjie himself naar gehoes het.Stomme kind.

Na pouse kom die ramme veg- veg die klas ingestorm, Dit is net horings wat klap en dit “Mêêêm…”soos ‘n kattekoor op hitte. Een ram huil glads en hou sy oog vas.

Waste gemêm is dit met julle, vra die herder grompie.

“Hie pooshed mie down and hietet mie,” huilblêr die rammetjie.

Die speletjie wat hulle speel blyk as volg te wees. Stamp ‘n maatjie om en tik hom dik.

Is julle total en al simple, brom die herder iesegrimmig, julle kan mos dink iemand gaan seerkry! Hulle stem hartroerend saam terwyl hulle mekaar nog steeds aangluur.

“ SITTTTT!” bulder die herder en die ramme skarrel vir hulle plekke.

Nou is die herder ekstra streng, Niemand mag uit ‘n stoel roer nie. Wanga waag sowaar sy lewe deur op te staan.

“Where did you go now,” vies die herder haar.

“ Toe blou maai nous,” kom die antwoord. Dis hulle ou laai. Wil kwansuis hulle neuse blaas as hulle nie wil werk nie.

“Show me the tissue,” grom die herder. Hy wys.

“What is that?” vra die herder niksvermoedend…

“Iet ies snot Mêêêêm,” kom die antwoord triomfanklik.

Vatso Katvis! Die herder leer ook nie haar les nie. Sy bars uit van die lag en die kudde lag lekker saam.

Die res van die dag verloop relatief rustig en die skapies werk dat die wolle waai. Botter kan nie in die bekkies smelt nie. Sulke tye kan mens hulle gerus opsoen…

DIe herder kort ‘n vakansie na die vakansie

Die herders sit nog so vir oulaas na die vakansie in die personeelkamer en ontspan, toe ‘n deputasie van ontstokenes daar inbars.

“Mêêêêm, the bieegg children aar tryieng to kill a spaaaaider…” kla hulle soos een man.

Die herder kyk stout na haar twee vriendinne wat daar sit.

“Wie van julle het die hoogste gesag by hierdie skool?” vra sy met ‘n plan.

“Seker Corrie, sê Bells ”

“Nou ja, Corrie, gaan red daai spinnekop,” sê  die herder en skud die duiweltjie op haar skouer reg.

Albei van hulle is ewe lugtig vir die agtpotiges en reken hulle sal eerder in die veiligheid van die personeelkamer bly. Hulle laat hulle nie aanstaar deur meervoudige spinnekopogies nie.

Met dié lui die klok. Toe ek en Buurvrou uit die adminblok gestap kom, staan daar ‘n erewag Graad een haasbekkies met opgewonde gesiggies ons en inwag.

“Mêêêêm, Sipho wôômititt ien the row…”

Lekker so op mens se nugtermaag!

“Wil jy gou gaan kyk?” vra die herder stout vir Buurvrou.

“Ag nee sies man, is jy laf?” sê sy vies en haar armhare staan penorent soos sy gril.

Dis nie die einde van die opwinding nie. ‘n Lammer kom met ‘n  wit bosduif in sy hande vasgeklem.

“This piedjin got hurt. Iet can’t flaai,Mêêêêm” en met dié druk hy die duif onder Buurvrou se  hiperhigiëniese neus. Sy kry amper ‘n floute.

“Take the pigeon to Jan- Rick,” sê die herder. Hy is die een wat na die dierewêreld by die skool omsien. Wat verder geword het, sal die herder nie weet nie.

“Hierdie ouers is nie lekker nie,” bromkla Buurvrou, “een reken my mos haar kind het ‘n skeur in sy broek van klas skoonmaak. Bid jou dit aan!“

Die herder lag lekker, want sy weet Buurvrou het ‘n oulike mop waarmee die kinders werk.

In die klas is dit verkouetyd. Mens kan die kieme sien, hoor en voel. Die lammers snuiwe en snork en nies dat die sop letterlik en figuurlik spat. Die herder het haar hande vol om gesond te bly te midde van die felle aanslae. Nies in jou elmboog, roep die herder desperaat uit! Hoor is egter min…

Daar is vorms wat moet ingevul word en konsentrasie verg. Daarom maan die herder die lammers om haar vir vyf minute nie te steur nie, sodat sy kan fokus.

Vra nou vir ‘n skapie so iets en dis so goed jy stuur ‘n ope uitnodiging na jou lessenaar toe.

“Mêêêêm, may I blow maai nous?”- Asseblief ja!

“Mêêêêm may I leave the room? “ -YESSSSS!

“Mêêêêm maai pensil ies miessieng…” – My maggiestraat, soek die ding!

“Mêêêêm he ies côpyieng maai wêrk..” kla ‘n sukkelskapie. Snaaks dat hulle altyd dink die slimmes skryf hulle werk af.

Die herder sug moedeloos en slaan haar oë hulpsoekend op na die heuwels.

‘n Wakker ooitjie blêr skril,” Can’t joe see joe aar diestêrbieng Mêêêêm? Leave Mêêêêm aloun now, eish!” en sy gluur die kudde streng aan.

Die Mêêêêm gee haar ‘n dankbare kyk en probeer haar werk gou klaarmaak.

Week een is skaars verby of die herder lus al klaar weer ‘n vakansie met ‘n seer hart.

Week een is skaars verby of die herder lus al klaar weer ‘n vakansie met ‘n seer hart.

Gee maar ‘n skapie sy eie herder

Al is ‘n herder ook hoe ‘n heks, dit bly ‘n feit soos ‘n koei dat haar skapies wel mettertyd gewoond aan haar raak. ‘n Aflosherder kan nogal trauma onder sensitiewe lammersiele veroorsaak.

Herder D is die betrokke dag op studieverlof en herder X staan vir haar in. Hoewel herder X vreeslik beneuk lyk, skuil daar ‘n sagte hartjie diep in haar binneste.

Omdat herder D nie besonder streng is nie, het sy ‘n onhebbelike kudde in haar klas. Juffrou X duld  egter nie hulle balhorigheid nie. Sy gooi hulle behoorlik toe onder die werk. Daar moenie nog tyd vir rondkyk of blêr wees nie. Vir ‘n verandering sit die wolbarbaartjies vir ‘n slag op hulle stoeltjies en maak of hulle vreeslik besig is. Mens kan vir ‘n verandering ‘n speld in die kraal hoor val…

Toe die herder so ‘n ruk voor pouse oorstap om nog werkkaarte te gaan gee, sit die spul soos ‘n klomp vasgekeerde skeepsrotte. Die oë word wit plafonwaarts geslaan om te kyk waar hulle hulp vandaan kom. Voor in die klas staan herder X met ‘n grimmige uitdrukking op die gesig. Sy tik ritmies met ‘n liniaal op ‘n tafel.

“En nou?” vra die herder dik van die lag, “as jy so befoeterd lyk?”

“Hierdie spul maaifoedies is wragtag te lui om te werk,” sê herder X grompie en gluur ‘n rammetjie aan wat waag om op te kyk.

Een lammer waag toe mos so waar as vet sy lewe deur te praat.

” Whoo sêêêd joe may tôôôlk?” bulder herder X in haar perfekte Boere – Engels.

Die skuldige se oë dop van pure benoudheid om terwyl die bekkie geluidloos oop en toe gaan.

Pouse kom klik een van die ooitjies ewe vrymoedig by die herder.

”Teacher Carol, Ryall and a few friends are planning to eskyp.”

Ryall,die klein rokertjie – hy en sy tjommies.

Die herder is DIK van die lag. Sy wonder waarheen wil hulle ontsnap. Sy vertel vir herder X van die prisoniers se ontsnappingsplanne.

Herder X lag alte lekker en roep vir Ryall nader.

” Whôt doe joe smouk? Donkiedrolle behaaind de Snoepiewôll?”

” Nôôôôô, Mêêêêm!” lag die rammetjie skaam.

Gelukkig vir die bedroefdes, kom dié dag ook op ‘n einde en kan hulle weer vryer asemhaal.

         Wie want toe bryk frieeee!

Nimmer ‘n saai oomblik in onse Britse skaapkraal …

My graad drie skapies skryf die oggend Afrikaanse sinne dat die sop so spat. Skielik kom die skril blêr: “Mêêêêêm, Moedie baaitet maai hêêênd! WHAAAAAA!” Die herder wip ‘n meter hoog soos sy skrik!

“Hie did toek maai styshineree wiffout aaskieng…” verdedig Moedi in dubbele verlede tyd. Die wenende sit met ‘n verklikkende stompiespotlood in sy hande. Uitgevang!

“SIEEEESSSS, both of you,” grom die herder grimmig en slaan haar oë op na Eikenhof se heuwels, “Nou gaat julle almal werk en ek wil nie weer ‘n piep of ‘n blêr uit een van julle se bekkies hoor nie, Verstaan julle vir my baie mooi?”

“Yêêês, Mêêêm,” blêr die botterbekkies. Die herder kyk met sagte oë na haar kudde. Soms wil sy hulle vermoor, maar laat iemand anders net aan hulle raak!

Buurvrou het ‘n sensitiewe neus en is hiperhigiënies. Die herder loer vinnig in by haar klas om die wiskunde te bespreek. ‘n Skapie kom knyp- knyp na ons toe aangesluip. Saam met die benoude kom ‘n verdagte doodsreuk. “Genade ons”, sê die herder vir Buurvrou, “sê die kind moet onmiddellik badkamer toe gaan.”

” May I ghou toe the tooooilit, Mêêêêm,” blêr die rammetjie en trippel benoud tond. Met dié dring die doodsreuk Buurvrou se sensitiewe neusgate ook binne.

” Did you fart? Or did you pooh in your pants,” vra Buurvrou ontaktvol terwyl haar armhare regopstaan.

” I  jast faaaartit, Mêêêm,” sê die rammetjie met ‘n benoude uitdrukking op die gevreetjie.

” Go, GOOO! Take paper and wash your hands,” roep die Buurvrou desperaat uit,Sy gee ‘n paar  fris spuite met haar deodorant in die klas. Die voorste ooitjies druk hulle kloutjies vies oor hulle snoetjies en die ogies rol wit in die kaste.

” Tyyyyk teeeeshooo!” moedig hulle die slagoffertjie geesdriftig aan. Buurvrou help die kind omtrent by die deur uit. ” Are you sure you did not pooh in your pants?”  roep sy agter hom aan.

“ Nooooo, Mêêêm…” blêr hy oor sy skouer en nael dat hy so klein word.

Die herder lag. “Doen die vingertoets,” sê ek moedswillig vir die paniekerige juffrou. Toe gril sy eers!

Na pouse staan ‘n briesende leier met drie graad een lammertjies voor my deur. Twee van hulle het haar gevloek, sê sy. Hulle het gesê sy is ‘n “tokkolosie wiff a baboon hêd.” Die derde een is die ”witness”. Hy staan met ‘n selftevrede haasbekkie daar rond asof hy ‘n hoender in die bank het.

”Eet julle met daai monde,” vra die herder vies vir die twee kleintjies, “ag nie siesa man!”

Hulle het darem die oordentlikheid om skaam te kry. Die herder stuur hulle terug klas toe met die allergruwelikste doodsdreigemente. Stert tussen die beentjies sluip hulle terug.

Die res van die dag verloop redelik vlot. Die herder lief haar werk, want daar is nimmer ‘n vervelige ookblik in die Britse skaapkraal.

Hierdie skapie is deur Dirkie op my fb blaai gepos

Groen skapies… nie vir sensitiewe lesers nie!

Een van die dinge wat ‘n herder die meeste vrees, is dat ‘n skapie in haar klas naar word, of ‘n nommer twee ongeluk in die broek het. Veral as die herder die dag self ook so ‘n bietjie onder die weer voel.

Die skapies is vroegdag besig om honderde,tiene en ene somme te doen. Die herder roep die lammers om een – een vir haar te kom lees.

Skielik is daar ‘n beroering in die klas. Die herder kyk geïrriteerd op.‘n Grasgroen ooitjie staan met groot oë en bollende kieste voor haar. Die pootjies is geklem voor die bekkie.

“Runnnnn!!!” gil die herder paniekerig,maar dis te laat. Nomusa het ‘n fris boerekat geskiet. Gisteraand se ete lê uitgestal op die vloer. Daar het selfs ‘n bietjie op die stomme lesertjie se skoen gespat. Die herder voel ‘n mislike moedeloosheid in haar opstoot. Die lesertjie lyk self nie te vars nie.

“Mêêêêm, Nomusa wôôômitet,’’ klik SABC 3 oftewel Cassie- Lee onnodiglik. Die herder gee haar ‘n verwytende kyk!

Nou is al die skapies die ene belangstelling. Hulle rek hulle nekke meerkatnuuskierig om beter te sien. Een of twee staan selfs op om kwansuis potlode skerp te maak.

“What daz iet loek laaik?” wil een rammetjie so waar as wraggies weet.

“Ag liewe jimmelkie tog my kind,…”

Peesis of tjiekin, rice, pees and kêrrits,” gee Wanga wraaksugtige detail. Hulle wil mos weet. Hy sal hulle vertel…

“SIEEESSSSS!” gril die spulletjie en heelwat otterkies loer om te sien Wanga nie dalk lieg nie.

Alles gebeur in ‘n kwessie van ‘n minuut.

Die herder stuur Nomusa,’n maatjie en ‘n waslap badkamer toe om haarself te gaan skoonmaak. Daarna keer die herder ‘n hele emmer water op die spulletjie om. Dit doen die truuk redelik. ‘n Paar probeerslae later is die vloer skoon en die herder letterlik en figuurlik mislik. Sy syg flou op haar stoel neer. Nomusa se ouers word gebel om haar groot asseblief so gou as moontlik te kom haal.

Die skapies bespreek die opwindende gebeurtenis met geesdrif en bypassende gebare. Die herder staar hulle net getraumatiseerd aan.

Toe sy beter voel, steek sy die PREEK af. Hulle moet hulle pootjies afhardloop as hulle naarheid in Botswana voel aankom.

“Moenie vra nie, moenie huil nie… jy moet HÔÔLLLL dat jy so klein word.. Verstehen Sie, capiche, verstaan julle en do you understand?” predik sy.

“Yeeeesss Mêêêm,” blêr die wolskapies, “Kapeeeeesh!” Die bekkies lag breed.

Die middag keer die herder se sin vir humor geleidelik terug en sy lag alte lekker terwyl sy vir haar man die storie vertel.

        Kapeeesh!!!

Rakkers en rapporte en radelose herders

Oueraande so na ‘n rapport se gee kan nogal baie emosioneel  uitputtend wees…

Arme klein So en so sukkel sy malle jis af om met die eise van Graad drie te  ‘’cope’’. Mamma en Pappa So en So vergeet gerieflikheidshalwe hoe hulle op skool gesukkel het.

‘’Hie mast jast wêrk haarder Mêêêm.Joe mast piensh hiem ief he das not wêrk… laaik this,’’  Sy haak af en gee die herder ‘n vieslike draaiknyp aan die arm. So hittete of  die herder gee vir Moeder So en So ‘n snotklap, maar haar opvoeding skop gelukkig betyds in en sy beheer haarself met ysere wil.

Juffrou C loop al weke met ‘n rugpyn wat haar vreugde steel. Mamma X gee haar ‘n vet klap ter demonstrasie op die rug. KLAKS, en ‘n werwel spring terug. Weg is die rugpyn. Juffrou C soen amper vir Mamma X uit pure dankbaarheid. In hierdie geval was die demonstrasie van nut en waarde.

Moeder R stry met die juffrou F. Haar kind kan lees. Hoe het hy dan nou ‘n 2 vir Engels huistaal. Juffrou F pluk ‘n leesboekie uit en maak dit op die eerste bladsy oop. ‘’ Read,’’ beveel sy. Die rammetjie klank die eerste woord,’’ c..ê..t… c..ê..t,’’ Sy oog vang die prent van die hond,’’dôg,’’ sê hy triomfanklik. Hy kry ‘n kopklap by sy ma as beloning. Nee, nou verstaan sy nie. Hy is dan so slim by die huis…

Twee van juf G se seuns het in ‘n koeldrankblikkie gepiepie en die ander seuns daarvan laat drink. Buurvrou noem hulle ergerlik die koeldrankpisters en sê hulle moet bitter dankbaar wees dat hulle nie in haar klas is nie… Hulle word vir ‘n paar dae geskors. Graad drie belhameltjies wat al sulke gemene goed kan doen.

Dit bly maar ‘n taai toffie om ‘n kind op ‘n menswaardige manier te straf. Ek laat hulle hulle spelwoorde of tafels uitskryf terwyl hulle ‘’ Time out’’ sit. Op dié manier leer hulle ten minste iets.

Klein M is die dag weer in een van haar moedswillige buie. Juffrou S laat haar mamma, wat ook daar skoolhou, kom. Die volgende oomblik storm moeder M die klas binne met ‘n liederlike plank geklem in haar hande. Voor juffrou S enigsens kan keer, gee sy die kind ‘n paar harde rapse op die agterstewe met die plank. KADWAA! KADWAA!KADWAA! weergalm dit.   Klein M skreeu soos ‘n maervark en die res van die lammers brabbel uiloog in Babelse tale oor die gruwelike gebeurtenis. Al woord wat juf S kan uitmaak is ‘’planka’’ terwyl die handjies met ontsag wys hoe dik die plank was. Juf S het self haar wind weggeskrik en besluit daar en dan om nooit weer vir Moeder te laat roep nie.

Soms laat ek hulle toe om die maatjie in eie munt terug te betaal soos die boendoehof. Kenners reken egter dis nie opvoedkundig korrek om dit te doen nie.

Regverdigheid speel ‘n groot rol in ‘n kind se lewe. Die onderwyser moet ten alle tye konsekwent optree. Dit is nie altyd so maklik nie.’n Onderwyser kan ‘n kind maak of breek…

‘n Jong man sê hierdie week vir my dat ek ‘n groot invloed op sy lewe gehad het deurdat ek ‘n positiewe opmerking op sy graad een rapport geskryf het. Nou praat ons van seker omtrent 20 jaar gelede. Hierdie woorde het my hart warm laat klop en terselftertyd  ook koue rillings laat kry.

Ons as onderwysers het ‘n baie bepalende rol in die koers wat ‘n kind se lewe inslaan. As elke kind net een onderwyser het wat in hom/ haar glo, kan dit ‘n groot verskil maak…

Deesdae se onnies het dit maar hotagter. Ons word oorweldig met papierwerk, kinders wat nie gereed vir die graad is nie en onmoontlike kurrikulums. Ten minste helfte van die kinders kom uit gebroke huise, ouers wat lang ure werk en en en…  Tog geniet ek my werk ten spyte van alles en sal my skapies vir niks verruil nie.